Κάμερλινγκ, Όνες Χάικε

(Onnes Heike Kamerlingh, Γκράνιγκ 1853 – Λέιντεν 1926). Ολλανδός φυσικός. Υπήρξε πειραματικός ερευνητής εξαιρετικής ευφυΐας, που εγκαινίασε με τις εργασίες του έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της σύγχρονης φυσικής, τη φυσική των χαμηλών θερμοκρασιών. Ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές σπουδές του στη Χαϊδελβέργη και από το 1882 διορίστηκε καθηγητής της πειραματικής φυσικής στο Λέιντεν. Εκεί ίδρυσε το 1894 το κρυογενικό εργαστήριο, το οποίο σύντομα έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο. Την ίδια περίοδο, με την προτροπή του Γιοχάνες Βαν ντερ Βάαλς, άρχισε να μελετά τις θερμοδυναμικές ιδιότητες των υγρών και των στερεών. Από τη συστηματική εργασία που αναπτύχθηκε στο εργαστήριο του Λέιντεν, ο Κ. πέτυχε πολύ σημαντικά αποτελέσματα με την παραγωγή ιδιαίτερα χαμηλών θερμοκρασιών, που πλησίαζαν το μηδέν της κλίμακας Κέλβιν. Το 1908, σε κατάλληλες συνθήκες πίεσης κατόρθωσε να υγροποιήσει το ήλιο, παράγοντας θερμοκρασία 6°Κ, ίση με -267°C, και στη συνέχεια κατόρθωσε, τελειοποιώντας μια αρκετά λεπτή πειραματική τεχνική, να παράγει θερμοκρασίες περίπου 1,7°Κ. Στις θερμοκρασίες αυτές ο Κ. παρατήρησε ότι τα μέταλλα μεταβάλλουν απότομα τις ηλεκτρικές και μαγνητικές τους ιδιότητες· η σαφέστερη πλευρά αυτού του φαινομένου ήταν η απρόβλεπτη εξαφάνιση κάθε εκτιμητέας ηλεκτρικής αντίστασης. Το νέο φαινόμενο, που ονομάστηκε υπεραγωγιμότητα, ερμηνεύτηκε αναλυτικά μόλις πρόσφατα και αποκαλύφθηκε ότι έχει βασική σημασία και για τις θεωρητικές του συνέπειες και για τις διαγραφόμενες πρακτικές εφαρμογές του. Ο Κ. τιμήθηκε το 1913 με το βραβείο Νόμπελ για την ανακάλυψη της υπεραγωγιμότητας και από το 1914 αφιερώθηκε στη συστηματική πειραματική μελέτη του φαινομένου, που έδωσε μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη της έρευνας στο νέο αυτό πεδίο της φυσικής.